Chắc chắn trong số tất cả chúng ta không phải ai cũng biết GNP là gì? Cách tính GNP và GDP như thế nào sao cho phù hợp nhất? Tham khảo bài viết dưới đây của Vietgle.vn để có được thông tin hữu ích nhất. Cùng tìm hiểu nhé.
Bạn đang đọc: GNP là gì? Cách tính chi tiết của GNP và GDP?
GNP là gì? Bản chất của GNP
Ở phần này các bạn cần phải hiểu:
GNP là gì?
GNP (Gross National Product) là tổng sản phẩm quốc dân hoặc tổng sản phẩm quốc gia. Đây là một chỉ tiêu đo lường tổng giá trị thị trường của tất cả mặt hàng hóa cũng như dịch vụ cuối cùng được sản xuất ra của một quốc gia nào đó trong một thời kỳ nhất định.
Hay hiểu một cách đơn giản thì GNP chính tổng giá trị bằng tiền của tất cả những sản phẩm cuối cùng và dịch vụ mà công dân của một nước làm ra trong khoảng thời gian xác định nào đó. Thường thì thời gian là 1 năm.
Điều này có nghĩa là sản phẩm do công dân của đất nước làm ra, bất kể là trong nước hay ở nước ngoài đều được tính vào GNP của nước đó đó. Vậy nên, GNP chính là tổng sản phẩm quốc dân do công dân nước đó làm ra.
Bản chất của GNP
Bản chất của tổng sản phẩm quốc dân sẽ được thể hiện qua những yếu tố cụ thể như sau:
GNP là tổng cộng rất nhiều loại sản phẩm thành một tiêu chí duy nhất về giá trị của hoạt động kinh tế. Tổng sản phẩm quốc dân sẽ dùng giá thị trường để thực hiện điều này, bởi giá thị trường phản ánh giá trị của tất cả hàng hoá.
GNP biểu thị đầy đủ tất cả hàng hóa được sản xuất ra trong kinh tế và được bán hợp pháp trên thị trường.
Nhưng trên thực tế thì vẫn có một số sản phẩm mà GNP không thể biểu thị được như một số sản được sản xuất và bán trong kinh tế ngầm.
GNP gồm tất cả những hàng hoá hữu hình như thực phẩm, xe hơi, quần áo… cũng như một số dịch vụ vô hình như cắt tóc, khám bệnh…
GNP chỉ gồm có những giá trị của các loại hàng hoá và dịch vụ cuối cùng mà không tính giá trị của các loại hàng hóa trung gian. Tuy nhiên nếu hàng hoá trung gian được mang vào quá trình sản xuất ra sản phẩm.
Sản phẩm này sẽ không được đưa ra dùng mà đưa vào hàng tồn kho để bán trong tương lai. Lúc này hàng hoá trung gian được xem là hàng hoá cuối cùng và vẫn được tính vào trong GNP.
GNP sẽ bao gồm tất cả hàng hóa và dịch vụ được sản xuất ra ở hiện tại, không gồm có những loại giao dịch liên quan đến hàng hóa được sản xuất ra trong quá khứ.
Tất cả những yếu tố sản xuất của một đất nước dù có tham gia hoạt động sản xuất kinh doanh tại bất kỳ nơi đâu trên thế giới thì kết quả khi tạo ra cũng được tính vào GNP của nước đó.
Các loại GNP hiện nay
GNP được chia thành 2 loại sau:
- GNP danh nghĩa (GNPn): Loại GNP này chỉ số để đo lường tổng sản phẩm quốc dân sản xuất ra trong một thời kỳ. Thường thì sẽ theo giá cả hiện hành, tức là giá cả cùng thời kỳ đó. GNP danh nghĩa thường được sử dụng khi nghiên cứu mối quan hệ tài chính và ngân hàng.
- GNP thực tế (GNPr): đây là chỉ số đo lường tổng sản phẩm quốc dân sản xuất ở trong một thời kỳ, theo giá cố định tại một thời kỳ được lấy làm gốc. Chỉ số này được sử dụng khi cần phân tích tốc độ tăng trưởng kinh tế.
Cách tính GNP
GNP của một đất nước sẽ được tính theo những công thức sau:
Công thức 1: GNP được tính theo tổng sản phẩm quốc nội – GDP
Cụ thể như sau: GNP = GDP + thu nhập ròng từ nước ngoài
Trong đó:
- Thu nhập ròng từ nước ngoài = Thu nhập từ những yếu tố xuất khẩu – Thu nhập từ những yếu tố nhập khẩu
- Cũng theo công thức này thì GNP được tính bằng cách dựa trên sự chênh lệch về những khoản thu nhập chuyển ra nước ngoài và chuyển vào trong nước.
Công thức 2: Chỉ số của GNP của một đất nước trong 1 năm
Được tính như sau: GNP = (X – M) + NR + C + I + G
Trong đó:
- X: Chỉ số về sản lượng kim ngạch xuất khẩu ròng dịch vụ, hàng hóa
- M: Chỉ số sản lượng kim ngạch nhập khẩu ròng dịch vụ cũng như hàng hóa
- NR: Thu nhập ròng từ một số tài sản ở nước ngoài
- C: Chỉ số chi phí tiêu dùng cá nhân.
- I: Tổng mức đầu tư cá nhân quốc nội
- G: đây là chỉ số chi phí tiêu dùng của Nhà nước
Ý nghĩa của GNP trong ngành kinh tế vĩ mô
Trong nền kinh tế vĩ mô của một đất nước thì chỉ số GNP có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Cụ thể đó là:
- GNP cho biết quy mô thu nhập và mức sống của người dân một quốc gia. Trong đó, khi nghiên cứu tiến hành nghiên cứu GNP tính theo mức giá cố định thì các nhà kinh tế sẽ biết tình hình gia tăng thu nhập đồng thời cải thiện mức sống của người dân của một đất nước trong một khoảng thời gian xác định nào đó.
- GNP là thước đo được dùng để đánh giá sự phát triển kinh tế của một quốc gia. Chỉ số sẽ này được tính là tổng giá trị bằng tiền của những sản phẩm cuối cùng và dịch vụ mà người dân của một nước khi làm ra trong một khoảng thời gian xác định.
- Nếu tốc độ tăng GNP trên thực tế thấp hơn tốc độ tăng dân số, mức thu nhập bình quân đầu người sẽ giảm. Chính vì vậy khi phân tích và so sánh về mức sống, người ta thường sử dụng chỉ tiêu thu nhập quốc dân đầu người.
Tìm hiểu thêm: Nhập mã giới thiệu SeABank nhận miễn phí 50K cập nhật 2024
Chỉ tiêu này được tính bằng cách:
(GNP tính theo chi phí nhân tố – D (quỹ khấu hao)) / Dân số
Tuy nhiên GNP cũng có nhiều hạn chế. Đó là:
- Đối với những người mới khởi nghiệp, kết quả sản xuất của một người khi mang hai quốc tịch có thể được tính vào GNP bởi hai đất nước khác nhau.
- Nếu chỉ dùng GNP sẽ khiến cho việc so sánh nền kinh tế của những quốc gia khác nhau trở nên khó khăn. Hiện nay thì có rất nhiều doanh nghiệp hoạt động trên quy mô toàn cầu, mạng lưới thương mại quốc tế trở nên phức tạp hơn.
- Chính vì vậy, nhiều quốc gia tính toán giá trị kinh tế bằng cách lấy GDP – tổng sản phẩm quốc nội.
- GNP dường như vẫn bỏ sót những sản phẩm như sản phẩm được sản xuất và bán trong nền kinh tế ngầm hoặc sản phẩm tự cung, tự cấp.
Tổng sản phẩm quốc dân – GNP của Việt Nam so với một số nước trên thế giới
Mỗi năm thì Ngân hàng Thế giới (WB) đều đưa ra những ước tính về chỉ số GNP của các nước. Năm 2018, tổng sản phẩm quốc dân (GNP) của Việt Nam là 231,48 tỷ USD được đánh giá dựa theo số liệu từ Ngân hàng thế giới.
>>>>>Xem thêm: Cách nấu chè đậu đỏ ngọt thanh, đậm vị tình
Theo đánh giá, GNP của Việt Nam năm 2018 tăng 8,67%. Mức thay đổi 18,47 tỷ USD so với con số 213,01 tỷ USD của năm 2017. Năm 2019, đạt 249,99 tỷ USD. Trong khi đó nhiều nước trên thế giới, GNP cũng có sự thay đổi, khác nhau giữa các nước.
Hiện nay WB vẫn chưa có những công bố về GNP của tất cả các nước trong năm 2020. Thế nhưng, năm 2020, do ảnh hưởng của Covid-19, tổng sản phẩm quốc dân của Việt Nam cũng như nhiều đất nước khác theo đánh giá chung sẽ có sự thay đổi về tốc độ tăng trưởng.
Kết luận
Những thông tin trên đã giúp các bạn hiểu GNP là gì cũng như cách tính GNP trong lĩnh vực kinh tế. Hy vọng điều này sẽ giúp ích cho mọi người trong cuộc sống. Hãy đón đọc những bài viết tiếp theo của Vietgle.vn để có thêm những kiến thức hữu ích nhất.
